نوروز امسال شاهد چه میزان تصادفات و تلفات جادهای خواهیم بود؟! آیا با کاهش سفرها جادههای ایمنتر خواهیم داشت؟! آیا تنها با افزایش قیمت سوخت و کاهش سفرهای شخصی، مشکلات جادهای همچون ترافیک و تصادفات کاهش مییابد؟!
اکنون ایران با ثبت آمار 27 هزار کشته در سال نسبت به جمعیت 70 میلیون نفری به لحاظ سرانه قربانیان حوادث رانندگی، دارای رتبه نخست در دنیاست. تصادفات رانندگی روزانه حدود 25 میلیارد تومان و سالانه بالغ برهشت هزار و 900 میلیارد تومان خسارت به کشور وارد میکند و خسارت اقتصادی ناشی از حوادث رانندگی سالانه چهار درصد تولید ناخالص ملی را شامل میشود. براساس آمار در هر 25 دقیقه یک نفر جان خود را بر اثر تصادف از دست داده و طی شش سال گذشته بیش از 100 هزار نفر در جادههای ایران جان باختهاند که این رقم در کل جهان بیسابقه است.
/font>
ـ آقای وزیر بالاخره جادههایمان استاندارد هستند یا خیر؟! /font>
به گزارش خبرنگار راه خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، وزیر راه و ترابری دلیل عمده بالا بودن تلفات تصادفات جادهیی در کشور را پایین بودن سهم راهآهن نسبت به بخش جادهای دانسته و میگوید: در گذشته در تمام جادهها تابلویی به عنوان «حداکثر سرعت مجاز» نصب شده بود اما امروز اگر به جادهها نگاه کنیم این تابلوها وجود ندارد و جایگزین آن تابلویی «با سرعت مطمئنه برانید» مشاهده میشود این در حالی است که ممکن است سرعت مطمئنه برای هر رانندهای میزان متفاوتی باشد؛ وقتی خودمان راهها را رها میکنیم آن وقت چگونه انتظار داریم تصادفات جادهای کمتر شود؟ /font>
وی با بیان اینکه همه تابلوهای حداکثر مجاز در جادهها از بین رفته و در جادهها نمیدانیم که حداکثر سرعت چقدر است، میگوید: بارها پلیس من را به دلیل عدم رعایت سرعت مجاز در جاده متوقف کرده است اما سوال من از ماموران پلیس همیشه این بوده که در جاده حداکثر سرعت چقدر است. /font>
بهبهانی همچنین خطکشی جادهای را یک علم عنوان کرده و معتقد است: خطکشی کار یک کارگر ساده نیست و باید بر اساس افق دید قائم و افقی انجام شود باید از مشاوران برای خطکشی جادهها استفاده کرد. /font>
این درحالیست که وزیر راه و ترابری در جایی دیگر تاکید میکند: معتقدم جادههای ما استاندارد هستند و حتی راههای روستایی نیز استاندارد است و عامل اصلی در تصادفات کشورمان راننده است. /font>
وی میگوید: در ایران راهها همانند کشورهای اروپا و امریکا استاندارد هستند اما با این تفاوت که در اروپا و امریکا علاوه بر اینکه راهها استاندارد هستند اصول رانندگی رعایت میشود و وسایل نقلیه آنها نیز استاندارد هستند.
/font>
ـ سیاست کاهش مسافرتهای مردم به یک بار در سال راهحل مساله یا پک کردن صورت مساله؟! /font>
بهبهانی همچنین با انتقاد از فروش بنزین با قیمت صد تومان، معتقد است: درحالیکه قیمت یک لیتر آب در کشور 200 تومان است فروش بنزین با قیمت لیتری صد تومان برای ما گرفتاری ایجاد میکند و این در حالی است که در خارج از کشور بنزین تا لیتری دو هزار تومان هم به فروش میرسد. /font>
او با بیان اینکه لایحه تحول اقتصادی دولت این موضوع را ساماندهی میکند، اظهار میکند: وقتی قیمت بنزین واقعی شود دیگر مردم با پیش آمدن هر تعطیلی به مسافرت نمیروند بلکه مسافرتهای خود را به یک بار در سال کاهش میدهند. /font>
وزیر ره و ترابری تصریح میکند: کاهش ترافیک بسته به واقعی شدن قیمتهاست چراکه وقتی شخصی برای 10 لیتر بنزین 10 هزار تومان پول بدهد متوجه میشود که پیادهروی بهتر از ماشین سواری است! /font>
این در حالیست که کارشناسان معتقدند: در پی واقعی شدن قیمت سوخت و تشویق مردم به سمت استفاده بیشتر از وسایل نقلیه عمومی باید سیستم حمل و نقل عمومی مطلوب و مطمئن برای مردم فراهم شود اما در حال حاضر ناوگان حمل و نقل عمومی به اندازه کافی تامین نشده و ظرفیت فعلی پاسخگوی تقاضا نیست و تنها نمیتوان این انتظار را داشت که با کاهش ترددهای جادهای، جادههای ایمنی داشته باشیم. /font>
این عامل به تنهایی تاثیرگذار نیست و انتظار میرود همزمان با واقعی شدن قیمت سوخت و کاهش ترددهای جادهای با وسایل شخصی، زیرساختها و امکانات حمل و نقل عمومی برای مردم فراهم شود و سیستم حمل و نقل عمومی به گونهای پیشرفت کند که بتوان آن را جایگزین حمل و نقل شخصی کرد اما هنوز این اقدام در کشور ما انجام نشده است؛ راهاندازی خطوط ریلی نوار ساحلی خزر به استان تهران سالهاست که مطرح شده اما اجرایی نمیشود. /font>
هرچند که با کاهش سفرها جادههای ایمنتر خواهیم داشت اما بسیاری از کشورها علاوه بر سفرهای بسیار بالا جادههای ایمنتر از کشور ما دارند که لازم است به موضوعات دیگر توجه شود و تنها این انتظار را نداشته باشیم که با کاهش ترددهای جادهای، جادههای ایمنی داشته باشیم.
/font>
ـ درحالی میلیونها خودرو در کشور تولید میشود که ریالی صرف آموزش نمیشود /font>
البته عامل نیروی انسانی و عدم رعایت مقررات راهنمایی و رانندگی از دلایل عمده تصادفات و تلفات جادهای است چراکه نتوانستهایم متناسب با ارتقا سطح فنی جادهها، سطح فرهنگ عمومی را افزایش دهیم؛ در کشورهای توسعهیافته به میزان پیشرفت در طراحی و ساخت جاده و خودرو، فرهنگ رانندگی نیز ارتقا یافته اما برای این موضوع در کشور ما هیچ اقدامی نشده است و در حالی میلیونها خودرو در کشور تولید میشود که ریالی صرف آموزش نمیشود. /font>
کارشناسان آموزشها برای ارتقا سطح فرهنگ جامعه در رانندگی را در حد صفر عنوان و اظهار میکنند: بدون آموزش نمیتوان ارتقا سطح فرهنگ جامعه و بهبود عملکرد نیروی انسانی را توقع داشت و برای آموزش عوامل انسانی و تعالی فرهنگ جامعه باید پول گزافی صرف کرد و زمانی میتوان ادعا کرد از سطح فرهنگی مطلوبی برخورداریم که شکستن قانون ضد ارزش تلقی و از هشدارهای اجتماعی برخوردار شد. /font>
سه برابر شدن تعداد خودروهای فعال در 10 سال گذشته، ایمن نبودن خودروها، جوانی جمعیت و کمتجربه بودن رانندگان از عوامل مهم افزایش تصادفات و قانون گریزی اجتماعی و تاریخی از دلایل دیگر افزایش تخلفات رانندگی در کشور مطرح میشود. /font>
در سیاستهای کلی برنامه پنجم توسعه مصوب شده که در طول این برنامه باید تلفات جانی تصادفات تا 50 درصد کاهش یابد و تعداد خودروها تا پایان برنامه باید 15 تا 16 میلیون فقره باشد. امید است کاهش تلفات جادهای با پیشبینی دوبرابر شدن خودروها محقق شود.
تنها در دی ماه سال جاری هزار و 414 نفر در تصادفات رانندگی کشته شدند که از این تعداد 313 نفر زن و هزار و 101 نفر مرد بوده اند.براساس آماری که محمد حسن عابدی رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور در گفت وگو با ایسنا اعلام کرده 19 هزار و 415 نفر در تصادفات رانندگی دی ماه سال 87 مصدوم شدند که از این تعداد 14 هزار و 391 نفر مرد و پنج هزار و 24 نفر زن بوده اند.» به گفته رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور استان تهران با 164 کشته ناشی از تصادفات، بیشترین و استان اردبیل با چهار کشته، کمترین متوفیات ناشی از تصادفات رانندگی را داشته اند.
عابدی می گوید: «استان تهران با دو هزار و 776 نفر بیشترین و استان خراسان جنوبی با 130 نفر کمترین تعداد مصدومان ناشی از تصادفات را داشته اند. همچنین براساس آمار پزشکی قانونی کشته ها و مجروحان تصادفات کشور در دی ماه نسبت به آذر ماه به ترتیب 231 و هزار و 451 نفر کاهش داشته است.»
آمار تصادفات دی ماه همزمان با اظهار نگرانی مسوولان از افزایش آمار تصادفات در نوروز 88 منتشر شده است.
به گفته مسوولان تولید خودرو بیش از ظرفیت جاده ها، نقص 30 درصد خودرو ها و رعایت نشدن اصول رانندگی از سوی شهروندان عواملی هستند که به افزایش این نگرانی دامن می زنند.
براساس آمارهای جهانی در شش سال گذشته بیش از 100 هزار نفر در جاده های ایران جان باخته اند که این رقم در کل جهان بی سابقه است. برخی رسانه های آمریکایی میزان مرگ ومیر جاده ای را در ایران طی یک سال با میزان تلفات آمریکا در یک نبرد تمام عیار بیشتر دانستند.
کارشناسان نبود فرهنگ احترام به قوانین و مقررات در جاده ها، فرسودگی نظام حمل ونقل جاده ای ونبودن ضابطه و معیار مشخص برای رانندگان اتوبوس های حمل ونقل جاده ای را از دلایل حوادث مستمر جاده های کشور عنوان می کنند.
خسارت اقتصادی ناشی از حوادث رانندگی سالانه چهار درصد تولید ناخالص ملی را شامل می شود. رئیس اداره پیشگیری از سوانح و حوادث وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز پیشتر گفته بود سالانه بیش از 2/5 میلیارد دلار صرف درمان مصدومیت های ناشی از حوادث ترافیکی در کشور می شود.
با آنکه مسوولان همواره بر آمار تصادفات و خسارت های جبران ناپذیر آن تاکید کرده اند اما این روند همچنان ادامه دارد. مهدی هاشمی معاون عمرانی وزیر کشور سال گذشته در سمینار بین المللی ایمنی حمل ونقل اعلام کرده است: «آمار تصادفات جاده ای در ایران 20 برابر میانگین جهانی است و در حال حاضر ایران 5/2 درصد از میزان تصادفات جاده ای صورت گرفته در جهان را از آن خود کرده که این آمار پنج برابر کشورهای صنعتی جهان و پنج برابر کشورهای همطراز ایران است. سالانه یک میلیون و 200 هزار نفر در نقاط مختلف بر اثر تصادفات جاده ای کشته می شوند که می توان گفت 80 درصد از این آمار به کشورهای در حال توسعه اختصاص دارد.»
هاشمی تاکید می کند: «چنانچه اقدامات موثری در این زمینه صورت نگیرد این آمار تا سال 2020 به 5/2 میلیون نفر افزایش خواهد یافت. به طور متوسط روزانه 75 نفر در اثر حوادث رانندگی جان خود را از دست می دهند.
همچنین 64 درصد تصادفات برون شهری، 28 درصد درون شهری و 17 درصد در جاده های روستایی صورت می گیرد.»
به گفته محمد رویانیان رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، در حال حاضر مرگ ومیر ناشی از تصادفات جاده ای در رتبه ششم قرار دارد که پیش بینی می شود این رقم تا سال 2020 به رتبه سوم برسد. این در حالی است که در کشور ما این آمار به دومین عامل مرگ ومیر تبدیل شده است. در صورت عدم مقابله صحیح، آمار تصادفات تا سال 2020،60 تا80 درصد مرگ ومیرها در کشورهای در حال توسعه رخ خواهد داد که این رقم در کشورهای توسعه یافته بین 20 تا 60 درصد است.»
محمد بخارایی رئیس سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای نیز در سمینار بین المللی ایمنی حمل ونقل گفته است: «بیش از 90 درصد از جابه جایی کالا و مسافر در کشور از طریق حمل ونقل جاده ای صورت می گیرد که در مجموع سهم حمل ونقل دریایی ریلی و هوایی کمتر از 10 درصد است.»
وی با اشاره به افزایش دائمی آمار تصادفات در مورد راه های برون شهری کشور می گوید: «این افزایش به طور متوسط سالانه 7/13 درصد رشد دارد که با توجه به اقدامات صورت گرفته در زمینه ایمنی عبور و مرور در سال های اخیر این میزان رشد در سال 85 به 8/9 درصد کاهش یافته است.» به گزارش مرکز اطلاع رسانی پلیس راه کشور در سال 86 با مجموعه عملیاتی که انجام شد و با وجود افزایش 12 درصدی سفر و حمل ونقل عمومی مجموع کشته های تصادفات از 11 هزار و 212 نفر در سال 85
به 9 هزار و 507 نفر کاهش یافت. در همین حال آمار مصدومان سوانح رانندگی از 152 هزار و 999 نفر در شش ماهه اول سال گذشته به 138 هزار و 326 نفر در سال 86 کاهش یافت که 9/6 درصد کاهش را نشان می دهد.» به گفته سرهنگ علیرضا اسماعیلی در سال 86 کاهش کشته های تصادفات جاده ای کشور برای نخستین بار در ایران رخ داده است. به اعتقاد مسوولان پلیس راه کشور اقدامات فرهنگی در راستای ارتقای فرهنگ ترافیکی که از سال های قبل شروع شده و همکاری رسانه های گروهی در این کاهش بی تاثیر نبوده است اما این نکته را نیز نمی توان نادیده گرفت که با وقوع هر برخورد اتوبوس و ماشین های سنگین آمار تصادفات دچار نوسانات جدی شده و ایران می رود که دوباره در صدر جدول جهانی قرار گیرد.
اکنون ایران با ثبت آمار 27 هزار کشته در سال نسبت به جمعیت
70 میلیون نفری به لحاظ سرانه قربانیان حوادث رانندگی، دارای رتبه نخست در دنیاست. تصادفات رانندگی روزانه حدود 25 میلیارد تومان و سالانه بالغ بر 8900 میلیارد تومان خسارت به کشور وارد می کند. براساس آمار در هر 19 دقیقه یک نفر جان خود را بر اثر تصادف با خودرو از دست داده است.
محمد رویانیان رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی کشور نیز هفته گذشته در همایش «مازندران، ترافیک و آینده» با اشاره به وجود
180 هزار کیلومتر جاده در کشور گفته است: «150 هزار کیلومتر راه روستایی و فرعی در کشور وجود دارد که از لحاظ ایمنی و علائم قابل اعتماد نیست و پلیس در این راه ها هیچ کنترل و نظارتی ندارد. در حوزه حمل ونقل، سند توسعه ملی وجود ندارد و وزارت راه و ترابری بر
30 درصد حمل ونقل عمومی برون شهری مدیریت ندارد.»
با در نظر گرفتن اینکه قوانین راهنمایی و رانندگی که اینک در کشور اجرا می شود 38 سال پیش نوشته شده است، رویانیان هشدار داده است رانندگان ما در «جاده های دیروز» و با «خودروهای فردا» به قتل می رسند و حادثه می آفرینند.
وحید نوروزی مدیرعامل معاینه فنی خودرو تهران نیز معتقد است باید سهم نقص خودروها در تصادفات رانندگی جدی تر گرفته شود: «عموماً اعلام می شود نقش عامل انسانی در بروز تصادفات 70 درصد است در حالی که طبق اعلام مجمع جهانی راه سهم انسان در تصادفات حدود 57 درصد است و با این حساب بهتر است در مورد سهم خطای انسانی و نقص خودرو تجدیدنظر شود.»
منبع: روزنامه سرمایه تاریخ 10 اسفند 1387